W dniu 28 października 2015 r., niespełna dwa tygodnie po zakończeniu tegorocznego Tygodnia Mediacji, odbyła się w Warszawie Konferencja „Mediacja jako nowa kategoria w działalności prawniczej”, zorganizowana przez Fundację Forum Obywatelskiego Rozwoju i Konfederację Lewiatan.
Uczestnicy Konferencji wysłuchali wystąpień reprezentantów środowisk przedsiębiorców i prawników, mieli też możność zabrania głosu w dyskusji.
Prezes Konfederacji Lewiatan Henryka Bochniarz i Wiceprezes Sądu Okręgowego w Warszawie SSO Ewa Malinowska – zwróciły uwagę, że mediacja może znacznym stopniu zastąpić długotrwałe procesy toczone przed sądami gospodarczymi.
Dr Ewa Gmurzyńska, radca prawny, członek zarządu Centrum Rozwiązywania Sporów i Konfliktów przy WPiA UW, widzi w mediacji, oprócz jej waloru praktycznego w postaci doprowadzenia do zawarcia ugody między stronami sporu, również przejaw korzystania z demokracji deliberatywnej, w której aktywni obywatele samodzielnie dążą na drodze dialogu do rozwiązywania konfliktów.
Odbyły się dwa panele dyskusyjne. Pierwszy, moderowany przez r. pr. Jacka Świecę z Kancelarii Prawnej „Świeca i Wspólnicy”, prowadzony był na temat „Rola mediacji w usprawnianiu wymiaru sprawiedliwości i wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego”.
Zapraszam do zapoznania z dalszą częścią sprawozdania.
r.pr. Andrzej Badowski
Panelistami byli:
- Krzysztof Partyka (Radca Ministra Gospodarki),
- Jeremi Mordasewicz (członek Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych),
- SSO Ewa Malinowska (Wiceprezes Sądu Okręgowego w Warszawie),
- Anna Wąsowska (prawnik, stały mediator sądowy, ekspert Forum Obywatelskiego Rozwoju),
- adw. Kamil Zawicki (przewodniczący Sekcji Rozwiązywania Sporów Instytutu Allerhanda i partner w kancelarii KKG – „Kubas Kos Gałkowski – Adwokaci”).
Wypowiedzi uczestników koncentrowały się wokół gospodarczego i społecznego otoczenia mediacji.
Zdaniem Jeremiego Mordasewicza – mediacja jako dialog, będący alternatywą dla zajmowania wrogich pozycji w sporze sądowym, sprzyja budowaniu zaufania między przedsiębiorcami oraz utrzymywaniu wzajemnych relacji. Przynosi to najczęściej trwałe i wymierne efekty.
Anna Wąsowska, autorka wręczonej uczestnikom konferencji analizy „Mediacja z korzyścią dla przedsiębiorców, prawników i społeczeństwa obywatelskiego”, traktuje stosowanie mediacji w rozwiązywaniu konfliktów między przedsiębiorcami jako realizowanie przez nich idei „Społecznej odpowiedzialności biznesu” i wyraz „wyższej kultury prawnej” opowiadających się za tą ideą przedsiębiorców.
Radca Ministra Gospodarki Krzysztof Partyka podkreślił, że działania, które doprowadziły do uchwalenia ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wspieraniem polubownych metod rozwiązywania sporów (Dz.U. poz. 1595) zostały podjęte przez Ministerstwo Gospodarki na skutek nacisku przedsiębiorców, oczekujących stworzenia skutecznej alternatywy dla powolnego i kosztowego postępowania sądowego.
Drugi panel dyskusyjny prowadzony był pod hasłem „Mediacja jako nowa kategoria w działalności prawniczej”. Prowadził go mec. Roman Rewald (Prezes Centrum Mediacji działającego przy Konfederacji Lewiatan), a uczestnikami byli prawnicy, będący jednocześnie aktywnymi mediatorami:
- Louis B. Buchman (Partner, członek the Bars of Paris and New York and to the Dubai International Financial Center courts),
- Prof. dr Renate Dendorfer (Prawnik, Arbitrator and Commercial Mediator- Harvard University, FernUni Hagen),
- Joern Gendner (Senior Legal Bombardier Transportation),
- Leonardo d’Urso (współwłaściciel ADR Center Roma),
- Mauritius Wijffels (adwokat, królewski mediator z Holandii).
Leonardo d’Urso dzieląc się doświadczeniami z rozwoju mediacji we Włoszech stwierdził, że rozwój mediacji wymaga – przynajmniej w początkowym etapie – wspierania przez państwo. Liczba przeprowadzonych we Włoszech mediacji w poszczególnych okresach była wprost proporcjonalna do stopnia zaangażowania państwa w kierowaniu spraw do mediacji. Zwracał też uwagę, że gwałtowny wzrost ilości spraw kierowanych do mediacji wywoływał protesty profesjonalnych pełnomocników procesowych.
Z naciskiem podkreślał, że najtrudniejszym etapem mediacji jest przekonanie stron do mediacji i doprowadzenie do jej rozpoczęcia – „zebranie wszystkich przy jednym stole”. Szczególna trudność występuje, gdy strony są reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników.
Duże znaczenie dla przebiegu i efektów mediacji przypisywał początkowemu wystąpieniu mediatora.
W ocenie Joerna Gendnera mediacja nie jest środkiem do rozwiązania każdego sporu ale dla profesjonalnego prawnika stanowi uzupełnienie wachlarza propozycji dla klienta co do sposobu rozwiązania konfliktu. Pozwala prawnikowi wykorzystywać możliwości stwarzane przez prawo; „grać na całej klawiaturze”.
Około połowa dobrowolnych mediacji pochodzi z zapisów w umowach. Wskazuje to na potrzebę przekonywania do opłacalności mediacji profesjonalnych pełnomocników.
Joern Gendner wskazywał też na zalety komediacji.
Według Louisa B. Buchmana – prawnicy w Stanach Zjednoczonych dlatego częściej niż w innych krajach załatwiają spory w formie mediacji, że muszą słuchać swoich klientów, a ci chcą mediacji bo mają już świadomość, że jest efektywniejsza i tańsza niż procesy sądowe.
Wszyscy praktycy zwracali uwagę na kluczową rolę edukacji obywateli, przedsiębiorców i profesjonalnych prawników dla rozwoju mediacji. Ten postulat znalazł również wyraz w wystąpieniach Prezesa Krajowej Rady Radców Prawnych Mec. Dariusza Sałajewskiego i Prezesa Centrum Mediacyjnego przy Naczelnej Radzie Adwokackiej adw. Katarzyny Przyłuskiej –Ciszewskiej.
Podczas Konferencji wręczono – przyznane przez Centrum Mediacji Gospodarczej przy Krajowej Radzie Radców Prawnych – nagrody zasłużonym dla rozwoju mediacji w Polsce. Nagrodę ,,Ambasador Mediacji” za promowanie mediacji przyznano Wiceministrowi Gospodarki Mariuszowi Haładyjowi za opracowanie i przeprowadzenie przez proces legislacyjny zmian w kodeksie postępowania cywilnego dotyczących mediacji oraz dr. Ewie Gmurzyńskiej za promocję mediacji wśród prawników.
Z inicjatywy sygnatariuszy deklaracji: Rok 2015 „Rokiem Mediacji Gospodarczej” przyznano dyplomy dla osób i kancelarii wspierających rozwój mediacji w Polsce.
Otrzymali je:
- Wiceprezes Sądu Okręgowego w Warszawie SSO Ewa Malinowska za promocję mediacji wśród sędziów,
- Wydział Gospodarczy Sądu Okręgowego w Bydgoszczy za najwyższy w Polsce wskaźnik skierowań spraw gospodarczych do mediacji (34%),
- Kancelaria Kochański, Zięba i Partnerzy w Warszawie ,,za „tak” dla mediacji sądowej „.
Sprawozdanie z konferencji znaleźć można pod adresem:
Na podanej stronie można również zapoznać się z analizą Anny Wąsowskiej „Mediacja z korzyścią dla przedsiębiorców, prawników i społeczeństwa obywatelskiego”.
Andrzej Badowski